หลักการและเหตุผล
การคิดเชิงกลยุทธ์คือ ความสามารถในการวิเคราะห์และประเมินสถานการณ์ที่เป็นอยู่ เพื่อกำหนดแนวทางที่เหมาะสมที่สุดในสถานการณ์นั้น ๆ เพื่อการบรรลุวัตถุประสงค์ (เป้าหมาย) ที่ต้องการ ดังนั้นการคิดเชิงกลยุทธ์จะเกิดขึ้นได้ ต้องเกิดจากบุคลากรนั้นกำหนด “ปัญหา” ได้อย่างชัดเจน และมี “เป้าหมาย” ที่เด่นชัด พร้อมแรงปรารถนาในการบรรลุเป้าหมายนั้นก่อนในเบื้องต้น ก่อนนำไปซึ่งการวิเคราะห์และประเมินสถานการณ์ในปัจจุบัน เพื่อนำไปสู่การพัฒนาทางเลือกที่เหมาะสมสำหรับแก้ปัญหาและบรรลุเป้าหมายที่ต้องการ
“กลยุทธ์” มีความหมายเดียวกับคำว่า “ยุทธศาสตร์” (Strategy) ซึ่งมีความเกี่ยวข้องกับการวางแผนและบัญชาการรบเพื่อเอาชนะข้าศึก แต่ในปัจจุบันนำมาประยุกต์ใช้หลากหลายวงการ โดยเฉพาะทางด้านการบริหารธุรกิจให้ประสบความสำเร็จ ซึ่งการคิดเชิงกลยุทธ์เป็นขั้นแรกของการวางแผนเชิงกลยุทธ์ และการคิดเชิงกลยุทธ์เป็นแนวคิดที่พยายามค้นหาวิธีแก้ปัญหา เป็นการสร้างกระบวนการเชิงรุกเพื่อสร้างทางเลือกที่ดีกว่าในการบรรลุเป้าหมายหรือแก้ปัญหาให้ได้ มากกว่าที่จะเน้นการตั้งรับเพียงอย่างเดียว
ความชัดเจนใน “ปัญหา เป้าหมายกลยุทธ์ และทางเลือกลยุทธ์” เป็นหัวใจสำคัญในการแก้ปัญหาให้ประสบความสำเร็จ โดยเฉพาะอย่างยิ่งความสามารถในการระบุ “ปัญหาที่แท้จริง” ย่อมสร้างความแตกต่างของทางเลือกกลยุทธ์อย่างชัดเจน ซึ่งทุกทางเลือกกลยุทธ์นั้นสามารถแก้ปัญหาได้อย่างแน่นอน แต่การเลือกกลยุทธ์ใดนั้นต้องขึ้นอยู่กับสภาพแวดล้อมหรือบริบทที่เป็นอยู่ ในแง่ของความเป็นไปได้ เวลา ความเสี่ยง และผลกระทบต่อส่วนอื่น ๆ
ความสามารถที่ส่งเสริมความเป็นนักคิดเชิงกลยุทธ์มีดังนี้
- ความสามารถคิดอย่างเป็นกระบวนการ
- ความสามารถในการวิเคราะห์และประเมินสถานการณ์
- ความสามารถในการกำหนดแนวทาง
- ความสามารถในการสร้างทางเลือกตัดสินใจ
- ความสามารถในการรับมือกับสถานการณ์เฉพาะหน้า
วัตถุประสงค์ของหลักสูตร
- เพื่อให้ผู้เรียนเข้าใจความหมายและหลักคิดสำคัญของความคิดเชิงกลยุทธ์
- เพื่อให้ผู้เรียนพัฒนาการคิดเชิงกลยุทธ์ ด้วยการเรียนรู้ผ่านกระบวนการและจากตัวอย่างที่เน้นการวิเคราะห์ และฝึกปฏิบัติเพื่อกำหนด “ปัญหา เป้าหมายกลยุทธ์ และทางเลือกกลยุทธ์”
- เพื่อให้ผู้เรียนมีขั้นตอนแก้ปัญหาด้วยการคิดเชิงกลยุทธ์ โดยการใช้โมเดลการวางแผนแก้ปัญหาเชิงกลยุทธ์ (Strategic Planning Model) และตารางประกอบการตัดสินใจ (PSDM Table)
รายละเอียดเนื้อหาตามหลักสูตร
Module - 1 พื้นฐานและความเข้าใจการคิดเชิงกลยุทธ์
Module - 2 กระบวนการพัฒนาการคิดเชิงกลยุทธ์
- กิจกรรมปรับคลื่นความถี่สมองก่อนการเรียนรู้
- เหตุผลสำคัญที่สนับสนุนให้เกิดการคิด
- ความหมายของการคิดแก้ปัญหา
- ความหมายของการคิดเชิงกลยุทธ์
- หลักการสำคัญของการคิดเชิงกลยุทธ์
- Activity I: แบบทดสอบการคิดเชิงกลยุทธ์
- 4 ประเด็นสำคัญของการคิดเชิงกลยุทธ์
Module - 3 การพัฒนาการคิดเชิงกลยุทธ์อย่างยั่งยืน
- ความสามารถของนักคิดเชิงกลยุทธ์
ความสามารถคิดอย่างเป็นกระบวนการ
ความสามารถในการวิเคราะห์และประเมินสถานการณ์
ความสามารถในการกำหนดแนวทาง
ความสามารถในการสร้างทางเลือกตัดสินใจ
ความสามารถในการรับมือกับสถานการณ์เฉพาะหน้า- แบบทดสอบความสามารถแต่ละประเภท
- โมเดลการวางแผนแก้ปัญหาเชิงกลยุทธ์ (Strategic Planning Model)
- ตารางประกอบการตัดสินใจ (PSDM Table)
- กรอบการใช้ความคิดเชิงกลยุทธ์ 2 ประเภท
- ขั้นตอนแก้ปัญหาด้วยความคิดเชิงกลยุทธ์
การค้นหาปัญหาที่แจริง
การทำความเข้าใจสถานการณ์และตั้งเป้าหมายแก้ปัญหาให้ชัดเจน
การพัฒนาวิธีการแก้ปัญหา
การประเมินความเป็นไปได้และผลกระทบที่เกิดขึ้น
การตัดสินใจเลือกกลยุทธ์ที่เหมาะสมที่สุด- Activity II: ตัดสินใจอย่างไรดี?
- Activity III: การแก้ปัญหาในกระบวนการ
- การกำหนดปัญหาเพื่อพัฒนาการคิดกลยุทธ์
- แนวคิด “Knowledge is not Understanding”
เต็มใจให้คำปรึกษา : คุณบุษกร สุขโรดม (ผู้จัดการฝ่ายขาย)